Teo não là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, xảy ra nhanh hơn ở những người mắc chứng khiếm khuyết nhận thức nhẹ. Nó là một dấu hiệu báo trước của bệnh Alzheimer và dạng mất trí nhớ khác.

Bệnh teo não là gì

Teo não là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, xảy ra nhanh hơn ở những người mắc chứng khiếm khuyết nhận thức nhẹ (MCI) – một dấu hiệu báo trước của bệnh Alzheimer và dạng mất trí nhớ khác. Có nhiều bệnh ảnh hưởng đến sự tồn tại và hoạt động bình thường cũng như kích thước của não. Phần lớn trên phim X-Quang sọ não thẳng nghiêng, teo não cho hình ảnh trên phim là sự nhỏ đi của não trong hộp sọ, trên philm cộng hưởng từ thì thấy thêm hình ảnh mô não thưa, các rãnh não giãn rộng.

Bệnh teo não là một bệnh nặng của hệ thần kinh trung ương. Một đặc điểm chung của bệnh này là sự mất dần của các tế bào thần kinh hoặc mất kết nối giữa các tế bào thần kinh trong não.

Nguyên nhân Teo Não?

Phần lớn thì các trường hợp teo não đều không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng. Để phát hiện bệnh teo não thì bạn phải đi bến bệnh viện để được kiểm tra bằng kỹ thuật quét thông thường, chẳng hạn như chụp cộng hưởng từ hoặc chụp cắt lớp vi tính.

Teo não có thể xảy ra ở tất cả mọi người nhưng thường gặp ở người lớn tuổi (trên 60). Bệnh teo não có nhiều nguyên nhân có thể là do di truyền, do các bệnh của hệ thống mạch máu nuôi dưỡng não như hẹp động mạch cảnh, dị dạng mạch máu hay xơ vữa động mạch…

Ngoài ra, teo não còn có các nguyên nhân khác như:

• Di truyền
• Bệnh Alzheimer
• Bại não
• Thiếu vitamin B12
• Bệnh pick, gây ra sự phá hủy dần các tế bào thần kinh trong não
• Bệnh Huntington
• Leukodystrophy, bệnh Krabbe
• Bệnh đa xơ cứng, gây viêm, tổn thương myelin, và tổn thương trong mô não
• Bệnh động kinh
• Chán ăn tâm thần, ăn vô độ tâm thần, và các rối loạn ăn uống
• Suy dinh dưỡng
• Tiểu Ðường tuýp II
• Encephalomyopathies ty lạp thể, chẳng hạn như hội chứng Kearns-Sayre
• Viêm não, viêm cấp tính ở não
• Nhiễm trùng trong não hoặc tủy sống
• AIDS và bệnh của hệ thống miễn dịch

Các triệu chứng nhận biết bệnh teo não

• Mất trí nhớ: là triệu chứng đầu tiên và xuất hiện rất sớm, ngày càng nặng và không hồi phục. Bệnh nhân thường mất trí nhớ gần (quên những sự vật mới xảy ra). Dần dần họ quên ngày, tháng, quên tên vợ con mình. Khi ra khỏi nhà thì quên đường về, quên rửa mặt, quên cài cúc áo, quên mặt vợ (hoặc chồng) của mình.
• Rối loạn ngôn ngữ: biểu hiện sớm và khó tìm từ để biểu hiện ý tưởng. Họ khó phát âm, nói không trôi chảy sau đó mất dần khả năng ngôn ngữ.
• Rối loạn phối hợp động tác: bệnh nhân không chú ý đến trang phục, mặc quần áo rất khó khăn, khó thực hiện những công việc hằng ngày. Bệnh nhân yếu cơ, run, hay bị chuột rút vì vậy ảnh hưởng đến các công việc vệ sinh cá nhân như tắm, rửa, thay quần áo…
• Rối loạn chức năng nhận thức: rối loạn trí nhớ dẫn đến rối loạn khả năng nhận thức, người bệnh dần không có khả năng định hướng không gian, thời gian, không tính được các phép toán đơn giản…
• Trầm cảm: thường xuất hiện ở giai đoạn sớm, có 25,85% bệnh nhân có trầm cảm. Tuy nhiên các triệu chứng trầm cảm là không ổn định. Có lúc bệnh nhân có ý định tự sát, nhưng sau đó lại xuất hiện khoái cảm.
• Các triệu chứng loạn thần gặp ở 10-30% số bệnh nhân. Thường gặp là hoang tưởng bị hại, nhưng đôi khi cũng có ảo thị giác với các hình ảnh kỳ quái.

Điều trị bệnh teo não thế nào

Bệnh teo não thường không thể chữa trị vì vậy việc chủ động phòng ngừa bệnh là một trong những cách tốt nhất giúp bạn tránh xa căn bệnh nguy hiểm này. Để phòng tránh bệnh teo não chúng ta cần có một chế độ ăn uống lành mạnh, chế độ sinh hoạt hợp lý, đồng thời bổ sung các dưỡng chất tăng cường hoạt động của trí não, ngăn ngừa sự lão hóa của các tế bào thần kinh giúp não bộ luôn luôn khỏe mạnh và linh hoạt.

Phòng ngừa teo não bằng chế độ ăn

Theo một nghiên cứu mới đây được đăng tải trực tuyến trên tạp chí Neurology ngày 28/12 thì những người có chế độ ăn gồm một số loại vitamin hoặc axít béo omega 3 ít có khả năng bị teo não có liên quan với bệnh Alzheimer hơn so với những người có chế độ ăn ít các dưỡng chất này.

Những người có chế độ ăn giàu axít béo omega 3 và các vitamin C, D, E và B cũng có điểm số kiểm tra tư duy cao hơn so với những người ít bổ sung các dưỡng chất này. Cá là thực phẩm giàu axít béo omega 3 và vitamin D trong khi vitamin B, C và E có nhiều trong hoa quả và rau xanh.

Tác giả nghiên cứu Gene Bowman nói các chỉ báo sinh học dinh dưỡng trong máu chiếm một lượng đáng kể những biến đổi thể tích não và điểm số kiểm tra tư duy và ghi nhớ. Bowman nói mặc dù những kết quả này cần được xác nhận thêm song thật thú vị khi biết rằng mọi người có thể ngăn ngừa teo não và giữ cho não bộ nhạy bén bằng cách điều chỉnh chế độ ăn.

LỜI KHUYÊN CỦA THẦY THUỐC

Người nhà hoặc người bệnh cần phát hiện và điều trị sớm các bệnh thường gặp nhất ở người có tuổi như: mỡ máu cao, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì… Đây là các bệnh góp phần thúc đẩy tình trạng thiếu máu não cục bộ dẫn đến teo não. Hạn chế đến mức cần thiết uống bia, rượu, không hút thuốc. Cần vận động cơ thể cả về thể lực (chơi thể thao các môn nhẹ nhàng, đi bộ…) cả về trí óc (đọc báo, đọc truyện hoặc tham gia viết sách, báo… nếu có thể). Luôn tạo cho mình không khí vui vẻ, giảm các loại gây căng thẳng thần kinh không cần thiết (tránh xa các việc gây hiềm kích, căng thẳng thần kinh…). Nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bởi vì, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò không nhỏ trong việc tăng cường thể lực, sức đề kháng của cơ thể. Nên hạn chế thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, nên ăn cá nhiều hơn ăn thịt (trong tuần nên vài ba lần ăn cá thay vì ăn thịt). Tăng cường ăn rau, trái cây và các loại thực phẩm giàu sinh tố, giàu canxi.